شاید زمانی که نام سالاد سزار را می‌شنوید، ذهنتان به‌سوی رم باستان و ژولیوس سزار برود؛ اما حقیقت آن‌قدرها هم به تاریخ امپراتوری رم گره نخورده است. سالاد سزار نه‌تنها ریشه‌ای در آشپزی باستانی ندارد، بلکه زاده‌ی قرن بیستم و سرگذشتی دارد به اندازه‌ی طعمش، دلچسب و شگفت‌انگیزاست.
تولدی اتفاقی در آشپزخانه‌ای مکزیکی
ماجرای سالاد سزار به تابستان سال ۱۹۲۴ بازمی‌گردد. در روزی شلوغ، همزمان با جشن استقلال آمریکا (۴ جولای)، رستوران “سزار” در شهر مرزی تیخوانا مکزیک میزبان موجی از مهمانان گرسنه بود. در میانه‌ی کمبود مواد غذایی، سرآشپز ایتالیایی‌الاصل «سزار کاردینی» تصمیم گرفت با آنچه در آشپزخانه داشت، غذایی فوری اما جذاب آماده کند. نتیجه، سالادی بود ساده اما خلاقانه: برگ‌های درشت کاهوی رومی، تخم‌مرغ نیم‌پز، کروتون، پنیر پارمزان، سس ورسترشر، روغن زیتون، آب لیمو، سیر و فلفل سیاه.
سالادی که با دست خورده می‌شد
یکی از ویژگی‌های جالب نسخه‌ی اولیه سالاد سزار این بود که برگ‌های کاهو خرد نمی‌شدند؛ آن‌ها را به سس آغشته می‌کردند و مستقیماً با دست می‌خوردند، تجربه‌ای خاص و متفاوت که برای مهمانان آن روز به‌یادماندنی شد.
جدال بر سر خالق واقعی
هرچند بیشتر منابع، سزار کاردینی را خالق این سالاد می‌دانند، برخی روایت‌ها می‌گویند که برادر او، «الکس کاردینی»، در سال ۱۹۲۷ نسخه‌ای از این سالاد را برای مهمانان نظامی تهیه کرده و آن را “سالاد آویاتور” نام نهاده است. همچنین کتاب‌های آشپزی قدیمی به شخصی به نام «جیاکومو جونیا» اشاره دارند که در اوایل قرن بیستم در شیکاگو یا نیویورک، سالادی مشابه را درست کرده و نام آن را به افتخار ژولیوس سزار انتخاب کرده است.
از تیخوانا تا هالیوود، از هالیوود تا اروپا
محبوبیت سالاد سزار به‌سرعت از مرز مکزیک عبور کرد و به رستوران‌های آمریکا و سپس سراسر جهان راه یافت. حضور ستارگان هالیوود در رستوران سزار، تبلیغی ناخواسته اما مؤثر بود. گفته می‌شود مشتریانی فقط برای خوردن این سالاد راهی تیخوانا می‌شدند. بعدها حتی برخی چهره‌های اشرافی اروپا مانند دوشس ویندسور، خانم والیس سیمپسون، با سفارش مکرر این سالاد از آشپزها، به گسترش شهرت آن در اروپا کمک کردند.
سسی که برند شد
در دهه ۱۹۴۰، تقاضا برای سس مخصوص سالاد سزار به‌قدری بالا رفت که خانواده کاردینی تصمیم گرفتند آن را به‌صورت بطری‌شده عرضه کنند. این تصمیم باعث شد سس سزار نه‌تنها در رستوران‌ها بلکه در آشپزخانه‌های خانگی نیز جا باز کند.
تنوع نسخه‌ها؛ سزار در لباس‌های جدید
نسخه‌ی اصلی سالاد سزار بدون مرغ، بیکن یا آنچوی بود. اما امروزه بسته به ذائقه و منطقه، این سالاد با مواد متنوعی مانند مرغ گریل‌شده، میگو، تخم‌مرغ عسلی، بیکن و سس‌های کرمی تهیه می‌شود. با وجود این تنوع، عنصر ثابت و ماندگار آن، ترکیب خاصی از کاهو، پنیر پارمزان و سسی با طعم سیر و لیموست.
داستانی از سادگی و نبوغ
می‌توان نتیجه گرفت: سالاد سزار داستانی است از نبوغ یک سرآشپز که در دل بحران، با سادگی و خلاقیت، غذایی خلق کرد که امروز در منوی رستوران‌های سراسر دنیا جا دارد. این سالاد گواهی است بر اینکه برخی از بهترین ابداعات آشپزی، زاده‌ی شرایطی خاص، کمبود امکانات و البته ذوق انسانی‌اند.